Co w cegiełkach, to przy dokumencie z Lęborka?

 Prezentujemy państwu naprawdę unikatowy materiał, obecnie jedyny odkryty egzemplarz cegiełki z 1948 roku. Podobny dokument znajduje się w posiadaniu oo. franciszkanów, ale w znacznie mniejszym formacie. A jak wiadomo odkrycia to najbardziej fascynująca część historii sztuki. Sztuka chrześcijańska natomiast miała swój początek w podziemnych katakumbach, gdzie ekspresja zastąpiła formę i kształt ludzkiego ciała. Odkrycia tego rodzaju nie zdarzają się zbyt często i jak to w życiu bywa częściowo sprzyja im jakiś zbieg okoliczności.

W ramach Społecznego Komitetu Renowacji Pomnika Najświętszego Serca Pana Jezusa, udało nam się dotrzeć do prezentowanego dokumentu. Tego rodzaju znaleziska nie zmieniają się zbyt często. „Cegiełka”- unikat - to własność mieszkańca Lęborka pana Edwarda Radosia, który zgodził się na jego udostępnienie. Pożółkły i częściowo zniszczony już dokument przeleżał te wszystkie lata w jego domu, jako pamiątka rodzinna. Jak wspomina sam właściciel – "nie pamięta podobnej akcji mającej miejsce w 1948 roku, gdyż cegiełkę nabyli, wówczas rodzice."

Można się zastanawiać na ile jest to papier, „cegiełka” czy makulatura? Prawdopodobnie tego rodzaju druki mogą znajdować się w posiadaniu mieszkańców Lęborka. Stanowią one dla nich różnoraką wartość: osobistą, pamiątkę rodzinną i prawdziwy skarb dla kolekcjonerów. Oczywiście dokument to symbol tradycyjnej cegiełki.

Dlaczego warto gromadzić tego rodzaju dokumenty? Fakty mogą eksponować tak cenne „perełki”. Z jednej strony - papier - nawiązuje do akcji dotyczącej renowacji pomnika, a z drugiej strony stanowi spadek po żyjących tu wcześniej mieszkańcach Lęborka. Podkreśla też rangę i wartość historyczną dokumentów życia społecznego.

Tego typu dokumenty raczej nie pasują do charakteru wystaw stałych, a na domiar złego trudno jest je odpowiednio zaklasyfikować. Trafiają, więc do składnic albo zasilają muzealne zbiory variów, czyli różności. Niektóre są zbyt delikatne, aby pokazywać je na wystawach stałych. Zresztą należy pamietać, że światło dzienne nie wpływa dobrze na ich przechowywanie. W dobie rozwoju dzisiejszej techniki istnieje na szczęście możliwość wirtualnego podziwiania i oglądania wartościowych dokumentów. Nowoczesne nośniki informacji stwarzają możliwość swobodnego ich podziwiania oraz publicznej prezentacji.

Akcja w Lęborku - Społecznego Komitetu Renowacji Pomnika Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Sylwia Skroś